Akkermansia muciniphila: Maak kennis met je nieuwe darmmaatje :)

Als je nog nooit van Akkermansia muniphila hebt gehoord, hoef je je geen zorgen te maken! Wij stellen hem aan je voor en leggen uit waarom hij jouw nieuwe maatje moet worden. Akkermansia muciniphila werd in 2004 ontdekt door een onderzoeker aan de Universiteit van Wageningen, Murriel Darrien. Het is vernoemd naar de Nederlandse microbiële ecoloog Antoon Akkermans van dezelfde universiteit als eerbetoon aan zijn bijdrage aan de microbiologische wetenschap. Het tweede deel van de bacterienaam vertaalt zich vanuit het Latijn in ‘liefdesslijm’. Slijm is de beschermende slijmlaag op onze darmwand. De bacterie heeft zijn naam gekregen omdat hij op "mucine" groeit. Bij bepaalde ziektetoestanden, zoals obesitas, diabetes type 2, prikkelbaredarmsyndroom en atherosclerose, komt Akkermansia minder overvloedig voor. Bovendien is A. muciniphila een van de belangrijkste soorten van de darmmicrobiota (oftewel, darmflora), die ongeveer 1 tot 5% van de totale bacteriën uitmaakt.

Onze darm heeft een enkele laag cellen die de binnenwand van de darm bekleedt en wordt beschermd door slijm. Deze laag is bedoeld om ‘goede’ stoffen het lichaam binnen te laten, maar ook om te voorkomen dat schadelijke stoffen binnendringen. De slijmlaag bestaat uit een ‘losse’ buitenlaag, waarin onze bacteriën zich bevinden, en een ‘stevige’ binnenlaag die als filter werkt en voorkomt dat microben de barrière binnendringen en ontstekingen veroorzaken. Dit resulteert in de versterking van de darmbarrière. De slijmlaag is rijk aan een eiwit dat mucine wordt genoemd. Het wordt niet alleen in de dikke darm aangetroffen, maar ook op andere plaatsen, zoals het slijmvlies van de longen en lichaamsvloeistoffen zoals speeksel.

Akkermansia houdt van mucine omdat hij het gebruikt voor energie. Dit is de reden waarom Muriel ervoor heeft gekozen om muciniphila aan de naam van de bacterie toe te voegen :) Akkermansia muciniphila werkt als een symbiotische bacterie (= samenwerkende bacterie met het lichaam) door de mucines die aanwezig zijn in de slijmlaag af te breken en te gebruiken als een bron van koolstof en stikstof. Deze constante afbraak stimuleert het lichaam om nog meer mucine te produceren, waardoor de dikte van de slijmlaag toeneemt en daarmee de integriteit van de darmbarrière. In ruil daarvoor bestrijdt Akkermansia slijmvliesontstekingen en stimuleert het onze stofwisseling, zodat geen enkele ziekteverwekkende bacterie hiervan kan profiteren.

Bovendien worden deze bij het afbreken van mucines omgezet in zogenaamde korte keten vetzuren (Shot Chain Fatty Acids, SCFA’s) – stoffen die ontstaan ​​wanneer onze darmbacteriën onverteerbaar voedsel (voornamelijk vezels) fermenteren en die cruciaal zijn voor de gezondheid van het maag-darmkanaal. Een van die vetzuren is acetaat. Acetaat wordt door andere nuttige bacteriën, zoals sommige Firmicutes, gebruikt om butyraat te maken, een essentiële energiebron voor de cellen aan de binnenkant van je darmen.

 

Hoe kan Akkermansia muniphila gunstig zijn tegen ziekten?

Een verhoogde darmpermeabiliteit (= darm doorlaatbaarheid) gaat gepaard met een vermindering van de slijmdikte en is een kenmerk van obesitas. Door mucines uit onze darmwand te eten en deze om te zetten in nuttige stoffen (zoals SCFA), terwijl de productie van meer slijm wordt gestimuleerd, verdikt A. muciniphila onze slijmwand en verbetert de werking van de darmbarrière. Dit helpt op zijn beurt de hoeveelheid voedsel die wordt opgenomen en opgeslagen in het lichaam te verminderen, waardoor overgewicht en obesitas wordt tegengegaan. Het hierboven genoemde acetaat kan leiden tot verzadiging (het gevoel van volheid) en daardoor de overmatige voedselconsumptie verminderen, wat een sleutelrol zou kunnen spelen bij het voorkomen van extra gewichtstoename.

Verschillende bacteriën zijn in verband gebracht met diabetes type 2. Eén van de nuttige bacteriën tegen diabetes type 2 is Akkermansia. De reden hiervoor is zoals hierboven vermeld: de ontstekingsremmende effecten die Akkermansia in het lichaam heeft, verlagen de diabetesparameters. Toch is het verminderen van ontstekingen ook nodig om klachten van het prikkelbare darm syndroom (PDS) en atherosclerose (plaque opbouw) te verminderen.

Hoe Akkermansia stimuleren?

Na alle hierboven genoemde voordelen vraag je je misschien af ​​wat je kunt doen om de overvloed van jouw Akkermansia te vergroten, toch? ;)
Polyfenolen zouden je voedingsmaatje moeten zijn. Ze zien er kleurrijk, smakelijk, fris uit en kunnen de overvloed van jouw Akkermansia vergroten.

We weten allemaal dat het eten van een verscheidenheid aan groenten en fruit verband houdt met een betere gezondheid en een lager risico op ziekten. De reden hiervoor is dat deze voedingsmiddelen natuurlijke stoffen bevatten waar ons lichaam zich mee voedt, zoals deze polyfenolen. Polyfenolen hebben ontstekingsremmende eigenschappen dankzij hun uitstekende antioxiderende vermogen, wat betekent dat ze betrokken zijn bij het voorkomen van veel ziekten. Voorbeelden van bronnen van polyfenolen zijn koffie, sinaasappels, appels, druiven, olijven en olijfolie, rode wijn, cacaopoeder, pure chocolade, thee, zwarte vlierbessen, noten, volle granen en peulvruchten.

Gefermenteerde producten zoals zuurkool, kombucha, kefir, tempeh en natuurlijke yoghurt kunnen ook helpen om Akkermansia in je darmen te verhogen. Een ander punt is om de inname van onverzadigd vet te verhogen en verzadigd vet te vermijden. Diëten met veel verzadigde vetten houden verband met een hogere voorkoming van ontstekingen, diabetes type 2 en coronaire hartziekten. Terwijl is aangetoond dat diëten met een hoog gehalte aan meervoudig onverzadigde vetzuren, zoals die in walnoten, lijnzaad of lijnolie, chiazaad, zeevruchten en visolie, ontstekingen neutraliseren en ook in verband worden gebracht met slankere individuen. Het is zo verbazingwekkend dat een bacterie dit allemaal voor ons kan doen, toch? :) Laat Akkermansia je nieuwe maatje zijn!

Reminder! Ook al is Akkermansia een zeer nuttige bacterie voor onze darmen, zoals alles in het leven, hebben we balans nodig! Te veel van deze bacteriën kunnen ook ongezond zijn. Het is dus belangrijk om af en toe het niveau van deze bacterie te controleren en altijd een uitgebalanceerd dieet te volgen.

Hoe kun je controleren hoeveel Akkermansia er in je darmmicrobioom zit?

U kunt de aanwezigheid van de Akkermansia-bacteriën controleren met de InnerBuddies darmmicrobioomtest. Deze geeft de aanwezigheid van alle bacteriën in uw darmmicrobioom weer, inclusief Akkermansia. U kunt de InnerBuddies darmmicrobioom testkit op deze website kopen.

Referentie

1. Hills Jr, RD, Pontefract, BA, Mishcon, HR, Zwart, CA, Sutton, SC, & Theberge, CR (2022). Darmmicrobioom: diepgaande implicaties voor voeding en ziekte. Kompass Voeding & Diëtetiek, 1-16, 1–16. https://doi.org/10.1159/000523712

2. Zhai, Q., Feng, S., Arjan, N., & Chen, W. (2019). Een probioticum van de volgende generatie, akkermansia muciniphila. Kritische recensies in voedingswetenschappen en voeding, 59(19), 3227–3236. https://doi.org/10.1080/10408398.2018.1517725

3. Hasani, A., Ebrahimzadeh, S., Hemmati, F., Khabbaz, A., Hasani, A., & Gholizadeh, P. (2021). De rol van akkermansia muciniphila bij obesitas, diabetes en atherosclerose. Tijdschrift voor medische microbiologie, 70(10). https://doi.org/10.1099/jmm.0.001435